ABD’de borç limiti çıkmazında senaryolar neler?

ALİ ÇINAR/CİNER MEDYA GRUBU ABD TEMSİLCİSİ

ABD’de Kongre’nin borç tavanını yükseltmesi ve ülkenin temerrüde düşmesini önlemesi için zaman daralıyor.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, son açıklamasında bu konuda çözüm olmazsa ekonomik kaos dışında anayasal kriz çıkabileceği uyarısında bulundu.

ABD Başkanı Joe Biden, krizi çözmek için Salı günü Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ile görüşecek. Başkan Biden ve Senato’da çoğunluğu elinde tutan Demokratlar, borç limiti mevzuatı üzerinde Cumhuriyetçiler ile müzakere etmeyeceklerini söyleyerek borç limitinin önkoşulsuz artırılmasını istiyor.

Cumhuriyetçiler ise, Kevin McCarthy liderliğinde devlet kurumlarında bazı kesintilerin yapılması şartı ile 1,5 trilyon borç limiti artırımını yasa önerisini Meclisten geçirmişti.

Borç limiti “ABD federal hükümetinin borçlarını ödemek için borçlanabileceği para miktarının üst sınırı” anlamına geliyor.

Hükümetin, Kongre’nin onayladığı ödemelere devam edebilmesi için borçlanması gerekiyor. Borç limiti, ABD hükümetinin faturalarını ödemek için alabileceği borcu sınırlandırıyor. Amerikan Kongresi’nin yasayla belirlediği limite ulaşılıncaya kadar Amerikan Hazine Bakanlığı borçlanma yetkisine sahip bulunuyor. Mevcut borç limiti yaklaşık 31,4 trilyon dolar seviyesinde bulunuyor.

Borç limitiyle ilgili hangi senaryolar var?

1- Anlaşma sağlanması

ABD Başkan Biden ile Temsilciler Meclisi Başkanı McCarthy’nin antlaşmaya varması seçeneği öne çıkan senaryolardan biri. Bu senaryonun finansal piyasalar için olumlu olacak ama bazı ekonomik bedellerinin olabileceği dile getiriliyor

2- Kongre’de tahliye dilekçesi girişimi

Temsilciler Meclisi’ndeki Demokrat üyeler ‘tahliye dilekçesi’ ile konuşmacının onayı olmadan Meclis genel kuruluna borç limitinde Başkan Biden’ın istediği gibi bir yasa tasarısını sunabilir.

Bu girişimde 218 üyenin desteği gerekiyor. Kamuoyunda bu yöndeki bir girişimin başarı şansının zayıf olduğu ifade ediliyor.

3- Geçici Erteleme

Kongre, Beyaz Saray’a bir anlaşmayı müzakere etmek için daha fazla zaman vermek amacıyla borç tavanını birkaç hafta veya ay boyunca geçici olarak “askıya alan” bir yasa tasarısını kabul edebilir. Temsilciler karar verirse borç tavanını Eylül ayı sonuna kadar askıya alabilir. Bu, yeni bir borç tavanı son tarihini başka bir son tarihle, yani bütçeyle uyumlu hale getirir.

4- Beyaz Saray’ın kendi başına hareket etmesi

Biden yönetiminin borç limiti sorununu çözmek için kendi başına hareket etmesi için iki ana seçenek var.

İlk olarak Biden, 1 trilyon dolar değerinde madeni para çıkarma izni verebilir. Beyaz Saray daha sonra madeni parayı Fed’e yatırabilir ve bu parayı hükümetin faturalarını ödemek için kullanabilir. Ancak uzmanlar, bunun önemli dezavantajlar oluşturduğunu söylüyor. Ayrıca Fed’in bu seçeneğe sıcak bakmadığı biliniyor.

İkinci seçenek ise Anayasa’nın 14. maddesine atıfta bulunurken hükümete borç para almaya devam etmesi emrini vermek. Hukuk uzmanları, 14. maddeye başvurmanın Beyaz Saray için ‘makul bir argüman’ olacağını dile getiriyor

5- Temerrüt

ABD Kongresi ile Beyaz Saray Haziran’a kadar anlaşamaz ise hükümetin tüm faturalarını ödemek için yeterli parası olmayabilir. Bu durum bazı yükümlülüklerinin temerrüde düşmesi anlamına geliyor.

Hükümetin bazı kurumları federal hizmetleri devre dışı bırakarak ve güvenlik ağı programlarını geciktirerek veya askıya alarak kapanabilir. Ayrıca yabancı hükümetlere ödenecek borçlar dahil dış politikaya ilişkin birçok kriz çıkmasının da muhtemel olduğu ifade ediliyor.