TCMB’den bankalara gerçek kişi dövizi için yeni dönüşüm hedefi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Menkul Kıymet Tesis Hakkında Tebliğ’de değişikliğe gitti. 17 Mayıs 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan değişikliğe göre gerçek kişi ek dönüşüm oranına göre menkul kıymet tesisine ilişkin geçici uygulama eklendi.

TCMB 26 Mayıs-28 Temmuz tarihleri arasında gerçek kişi Döviz hesabından TL’ye yüzde 10’luk dönüşüm hedefini yakalayamayan bankalar eksik kalan kısım kadar menkul kıymet tesisi yükümlülüğü getirdi.

Eklenen geçici 11’inci maddede “28/7/2023 (dâhil) hesaplama tarihine kadar uygulanmak üzere, mevduat ve katılım bankalarının tabi oldukları muhasebe standartları ve kayıt düzeni esas alınarak Merkez Bankasınca belirlenen usul ve esaslara göre bankalarca hesaplanacak gerçek kişi yabancı para mevduat/katılım fonundan Türk lirası mevduat/katılma hesabına ek dönüşüm oranına göre 26/5/2023 hesaplama tarihinden itibaren ilgili hesaplama döneminde yüzde 10,00’ın altında ek dönüşüm yapılması halinde eksik kalan tutar kadar menkul kıymet bloke olarak tesis edilir” ifadelerine yer verildi.

Bu oran Nisan ayında yapılan düzenlemede yüzde 5 olarak tanımlanmıştı. Düzenleme hem gerçek hem de tüzel kişileri kapsıyordu. Yeni düzenlemede sadece gerçek kişiler için hedefler güncellendi. Tüzeller için ise eski oranlar yürürlükte kalmaya devam edecek.

Temmuz sonrası hedef yüzde 30

Yeni düzenleme ile, sadece ilk dilim değil, 28 Temmuz sonrası için de kademeli TL’ye geçiş düzenlemesi yapıldı. Buna göre, 28 Temmuz tarihi sonrasında gerçek kişiler için dövizden TL dönüşüm oranında yüzde 30’u yakalayamayan bankalar için yüzde 10 ek menkul kıymet tesisi yapılacak.
Eklenen geçici maddede söz konusu değişiklik için, “28/7/2023 hesaplama tarihinden itibaren yüzde 30,00’ın altında kalan bankalar için ek dönüşüm oranının paydasında yer alan mevduat/katılım fonu tutarının yüzde 10’u oranında ilave menkul kıymet söz konusu hedefe ulaşılıncaya kadar bloke olarak tesis edilir” ifadeleri kullanıldı.

Menkul kıymet blokesi, 28 Temmuz’a kadar tutmayan yüzde 10 hedefinin eksik kalan kısmı için 6 ay süreyle uygulanacak. 28 Temmuz sonrasında yüzde 30 hedefi tutmayan bankalar için uygulanacak yüzde 10 ek menkul kıymet tesisi ise yüzde 30 hedefi tutturulana kadar bloke olacak.